Reizen is steeds toegankelijker geworden in de afgelopen jaren. Grote kans dat een aantal van uw patiënten een mooie reis gaat maken dit of komend jaar. Zo een reis vergt een goede voorbereiding, ook wat betreft vaccinaties. Welke reizigersvaccinaties zijn aan te raden wanneer uw patiënt afreist naar Zuid-Amerika, Afrika, Zuidoost Azië en zelf Europa?
De belangrijkste tropische ziekten in Zuid-Amerika
Wanneer gekeken wordt naar tropische ziekten in Zuid-Amerika, springt het noorden van ZA vooral in het oog. Hier is het vooral belangrijk om in te zoomen op malaria. Is dat een groot probleem in het noorden van ZA? “Suriname heeft sinds 2021 geen transmissie van malaria meer gehad. Tegelijkertijd zien we bij omringende landen dat daar wel een behoorlijk hoge prevalentie van malaria is. In Guillana in 2020 meer dan ±20.000 gevallen, in Brazilië meer dan ±124.000 gevallen”, zegt Dr. Stephen Vreden, internist-infectioloog in het Academisch Ziekenhuis Paramaribo, Suriname. In Frans-Guyana zitten ze dicht tegen eliminatie aan van malaria, maar daar wordt het probleem door iets heel anders veroorzaakt: illegale goldminers die vanuit Brazilië illegaal FG inkomen om daar aan goudwinning te doen en daar malaria mee naartoe nemen.
Moet men dan malaria profylaxe gebruiken in deze gebieden? “Nou, in Suriname dus niet, in Frans-Guyana eigenlijk ook niet, tenzij je naar het gebied gaat waar de illegale goldminers zijn. Voor Brazilië niet als je alleen naar de Braziliaanse steden gaat.” Ook kent Brazilië uitbraken van de gele koorts. Hier kun je heel ernstig ziek van worden en vaccinatie hiertegen wordt dan ook sterk aanbevolen.
Gele koorts ook hoog risico op andere continenten
In Afrika is het risico op gele koorts ook zo hoog (met uitzondering van Oost-Afrika). Maar dat is niet het enige waar de reiziger voor moet uitkijken: “Het verkeer, streetfood, malaria, zwemmen in zoet water, dengue en dierenbeten zijn ook allemaal risico’s”, legt Drs. Klaske Vliegenthart-Jongbloed, internist-infectioloog aan het Erasmus MC, Rotterdam, uit. Toch kan je veilig op reis als je rekening houdt met deze factoren. Bijvoorbeeld door een rabiësvaccin te halen. En dat adviseert drs. Vliegenthart-Jongbloed dan ook ten zeerste: “als je eenmaal verschijnselen hebt van rabiës dan is het eigenlijk altijd fataal - en was je dan maar gevaccineerd, want een vaccin is 100% effectief wanneer je dat goed hebt gedaan.”
Dengue: nu een gevaar in Azië, binnenkort misschien ook bij ons
Dit vaccin kan ook nuttig zijn als men naar Zuidoost Azië afreist. Een lik of beet van een dier zoals een hond of aap kan namelijk besmetting veroorzaken. Maar een belangrijker punt om op te letten in dit gebied is de mug: denk aan dengue en het chikungunya virus. En die eerste, die zou wel eens vaker in Nederland kunnen gaan voorkomen. Hoe dat komt? Dat legt prof. Dr. Eric van Gorp u uit in de nascholing over reizigersvaccinaties. Daarin wordt u in een uur op de hoogte gebracht van wat u uw reizende patiënt kunt adviseren voor op reis. Ook in Europa is reizigersadvies vaak nodig. Wat weet u bijvoorbeeld van tekenencefalitis?
De aflevering is nu terug te kijken op onze website.